کاوش موضوع انسو
صفحه اصلی
انسو
ال نینو–نوسان جنوبی (به انگلیسی: El Niño–Southern Oscillation) که به اختصار اِنسو (ENSO) نامیده می‌شود، یک پدیده اقلیمی جهانی است که از تغییرات بادها و دمای سطح دریا در مناطق مدارگانی اقیانوس آرام پدید می‌آید. این تغییرات اگرچه دارای یک الگوی نامنظم هستند، اما چرخه‌هایی شبیه به هم دارند. وقوع ENSO قابل پیش‌بینی نیست و آب و هوای بسیاری از مناطق حاره‌ای و جنب‌حاره‌ای را تحت تأثیر قرار می‌دهد و با عرض جغرافیایی بالاتر جهان دارای پیوند (اتصال از راه دور) است. فاز گرم این پدیده که گرم‌شدن دمای سطح دریا همراه است، به ال نینو (El Niño) و فاز سرد آن به لا نینا (La Niña) معروف است. نوسان جنوبی با نوسان اتمسفری ارتباط دارد که همراه با تغییر دمای دریاست.
ال نینو با مقدار بالاتر از نرمال فشار هوا در سطح دریا در اندونزی، استرالیا و در امتداد اقیانوس هند تا اقیانوس اطلس همراه است. الگوی لا نینا تقریباً معکوس است: فشار بالا بر روی اقیانوس آرام مرکزی و شرقی و فشار پایین‌تر در بخش عمده مابقی مناطق حاره‌ای و جنب‌حاره‌ای. این دو پدیده هر کدام یک سال یا بیشتر طول می‌کشند و معمولاً هر دو تا هفت سال یک‌بار با شدت‌های متفاوت و با شدت کمتر در دوره‌های خنثی رخ می‌دهند. شدت رویدادهای ال نینو می‌تواند بیشتر باشد، اما رویدادهای لا نینا ممکن است تکرار شده و بیشتر طول بکشد.
مکانیسم کلیدی ENSO بازخورد بیرکنز است که در سال ۱۹۶۹ به‌نام یاکوب بیرکنز نام‌گذاری شده است. این بازخورد تغییرات جوّی دمای دریا را تغییر داده و به نوبه خود بادهای جوّی را در یک بازخورد مثبت تغییر می‌دهند. بادهای بسامان شرقی ضعیف‌تر منجر به خیزش و بالا آمدن آب‌های سطحی گرم به سمت شرق و کاهش فراچاهش اقیانوس‌ها در استوا می‌شود. این پدیده به نوبه خود، منجر به گرم شدن دمای سطح دریا (ال نینو)، چرخه واکر ضعیف‌تر (یک گردش واژگونی شرقی-غربی در اتمسفر) و حتی بادهای بسامان ضعیف تر می‌شود. در نهایت آب‌های گرم در غرب حاره‌ای اقیانوس آرام به اندازه کافی تخلیه می‌شود تا شرایط به حالت عادی بازگردد. سازوکارهای دقیقی که باعث ایجاد این نوسان می‌شود، نامشخص بوده و در حال مطالعه است.
هر کشوری که ENSO را پایش می‌کند آستانه متفاوتی برای رویدادهای ال نینو یا لا نینا دارد که متناسب با علایق خاص آنها طراحی شده است. ال نینو و لانینا بر اقلیم جهانی تأثیر می‌گذارند و الگوهای عادی وضع هوا را مختل می‌کنند که در نتیجه می‌تواند منجر به طوفان شدید در برخی نقاط و خشکسالی در برخی نقاط دیگر شود. رویدادهای ال نینو باعث افزایش کوتاه‌مدت (تقریباً ۱ ساله) متوسط جهانی دمای سطح می‌شود در حالی که رویدادهای لا نینا باعث خنک‌شدن کوتاه‌مدت سطح می‌شود. بنابراین، فراوانی نسبی رویدادهای ال نینو در مقایسه با لانینا می‌تواند بر روند دمای جهانی در مقیاس‌های زمانی حدود ده ساله تأثیر بگذارد. کشورهایی که بیشتر تحت تأثیر ENSO قرار گرفته‌اند، کشورهای در حال توسعه‌ای هستند که با اقیانوس آرام هم‌مرز بوده و به کشاورزی و ماهیگیری وابسته هستند.
ال نینو–نوسان جنوبی در علوم مرتبط با تغییر اقلیم به‌عنوان یکی از پدیده‌های داخلی تغییرپذیری اقلیم شناخته می‌شود. روندهای آینده در ENSO به دلیل تغییرات اقلیمی نامشخص است، اگرچه تغییرات اقلیمی اثرات خشکسالی و سیل را تشدید می‌کند. ششمین گزارش هیئت بین‌دولتی تغییر اقلیم دانش علمی در سال ۲۰۲۱ برای آینده ENSO را به این شرح خلاصه کرده است: در درازمدت، به احتمال زیاد واریانس بارش مربوط به ال نینو–نوسان جنوبی افزایش خواهد یافت. همچنین اجماع علمی بر این است که بسیار محتمل است که تغییرپذیری بارندگی به تغییر در قدرت و وسعت فضایی دورپیوند ENSO مرتبط باشد که منجر به تغییرات قابل توجهی در مقیاس منطقه‌ای خواهد شد.... بیشتر در ویکی پدیا
